High/Scope Eğitim Yaklaşımı 2

                                                 HİGH/SCOPE YAKLAŞIMININ TEMEL İLKELERİ

             Sevgili okurlar, hatırlayacağınız üzere, geçen hafta okulöncesi eğitimde etkin bir öğrenme metodu olan High/Scope yaklaşımını tanımlamış, nasıl ortaya çıktığını ve ana hatları ile neleri kapsadığını konuşmuştuk. Bugün de bu yaklaşımın temel ilkeleri ile sohbetimize devam ediyoruz…

             Sevgili okurlar, High/Scope programının dayandığı temel ilke, “etkin öğrenme” dir.Bu temel ilkeden başka, dört temel ilke daha bu programın temelinde yer alır. Diğer dört temel ilke ise; olumlu yetişkin-çocuk etkileşimi, öğrenme çevresi, tutarlı bir günlük program ve değerlendirmedir.

             High/Scope yaklaşımında öğretmenlerin görevi, etkin öğrenmeyi geliştirecek bir ortam sağlamak ve çocuklara eylemleri hakkında düşünmeleri için yardımcı olmaktır. Bir anlamda çocuklar, gelişme düzeyleri elverdiği ölçüde, bilimsel gözlem ve yargıya varma yöntemi ile öğrenirler.

             Yetişkinler, çocukların etkin öğrenciler haline gelebileceği bir ortam oluşturmak amacı ile, öncedenbildirilmeyen hiçbir değişikliğin olmadığı tutarlı bir günlük program uygularlar. Geziler, özel ziyaretler, sınıf içinde olan etkinlikler sürpriz olmaz. Böylece günlük plan aksamadan uygulanır. Günlük programın aksamadan uygulanması, çocuklara, sorumluluk duygularını geliştirmek için gerekli olan zaman denetimini ve bağımsız olma fırsatını sağlar. Böylece çocukların davranış temelinde, bir işe başlamadan,sağlam bir plan yapma davranışı da şekillenmeye başlar.

              High/Scope programının günlük düzenini, temizlik, planla-yap-değerlendir sıralaması, küçük ve büyük grup faaliyetleri ve açık hava faaliyetleri oluşturmaktadır.

              ETKİN ÖĞRENME

              Sevgili okurlar, etkin öğrenme, yaparak öğrenmedir. Etkin öğrenmede çocuklar sadece seyredip dinlemekle yetinmez, onlar da bu eğitim sürecine etkin olarak bir şeyler yaparak katılır, bağımsız olarak hareket ederler ve keşiflerde bulunurlar. Mesela boyaları karıştırırlar, şişe kapaklarının tekerlek gibi kullanılabileceğini öğrenirler. Etkin öğrenme, çocuklara ezmek, sürtmek, yerlerde sürünmek gibi dolaysız deneyimler kazandırır ve tırmanama, dönme gibietkin araştırma olanakları sunar.

             Etkin öğrenme beş noktadan oluşmaktadır:

- Her çocuk için malzemeler

- Çocuğun bu malzemelerle çalışması

- Çocuğun malzemelerle yapacağı şeyi seçmesi

- Çocuğun seçtiği ve kullandığı dil

- Yetişkinlerin ve yaşıtlarının desteği

Etkin öğrenmenin beş uygulama unsuru vardır:

1- Seçim: Ne yapacağına çocuk kendisi karar verir. Öğrenme, çocuğun kişisel ilgilerini ve amaçlarını izleme girişimleri sonucu ortaya çıktığı için, etkinliklerde materyalleri  seçmede kararların çoğunu çocukların vermesine, onları problem çözme çabalarına, öğretmenleri ve arkadaşları ile iletişim kurmalarına ve yaratıcı olmalarına izin verilmelidir.

2- Malzeme: Çocuğun çeşitli biçimlerde kullanabileceği, ilgi derecesine göre, arasından seçim yapabileceği bol miktarda ve çeşitte, yaşına uygun, malzeme olması gerekir. Öğrenme, çocuğun materyallerle doğrudan ilişkiye girmesiyle olmaktadır.

3- Kullanma: Çocuk nesneleri özgürce kullanabilir. Okulöncesi dönem çocukları elleri ile çalışırken çok şey öğrenebilirler. Malzemelerin özelliklerini keşfederler (ağır, sert), yararlı becerileri edinirler (katlama, kesme, boyama) ve temel kavram ve ilişkileri keşfederler (aynı/farklı, yukarıda/aşağıda, ince/kalın). Çocuklara araştırma ve deneme özgürlüğü verilmedikçe bunlar keşfedemezler.

4- Dil: Çocuk yapmakta olduğu şeyi anlatır. Çocuk dil aracılığı ile hareketleri hakkında düşünür, yeni deneyimleri mevcut bilgi dağarcığına ekler. Öğretmen açık uçlu sorularla, çocukları düşünerek cevap vermeye ve kendi sözcüklerini seçmeye teşvik eder.

5- Destek: Yetişkinler ve çocuğun akranları çocuğun problem çözme ve yaratıcılık çabalarını görüp teşvik ederler.Öğretmenin, çocuğun yaptığı işi sözel olarak ifade etmesi, çocuğun yapmakta olduğu iş ile ilgili olarak konuşmasına yol açar. Ayrıca çocuklar birbirlerine yardım etmeleri için teşvik edilirler.